Nieuws
12 november 2012 Blogs
Ook in Japan ben ik soms toe aan ontspanning. In Nederland was ik dan gewend om eerst wat te drinken bij vrienden, waarna we ter plekke besloten of we de avond nog wat langer maakten. Vaak gingen we dan door in cafeetjes in de binnenstad of gingen we tot in de late uurtjes los op de dansvloer. Vervolgens werd er nog wat gegeten en keerden we huiswaarts met de fiets of de nachttrein. In Tokio is het uitgaan iets anders geregeld. Hier wordt ongeveer twee weken van te voren een lijst van deelnemers gemaakt om op een zekere avond in een gereserveerd restaurant te gaan eten. Japanners zijn denk ik niet zo flexibel en plannen al ver van tevoren. Als ik op een dag vraag of men dezelfde avond een biertje lust, wordt dat door vrijwel iedereen afgewezen. Bovendien gaat het gros niet door na middernacht. Dit is deels te wijten aan het openbaar vervoer dat na twaalf uur stopt met rijden en pas weer begint om vijf uur ’s ochtends. Niet iedereen wil hier op wachten en in deze grote stad ben je erg afhankelijk van het openbaar vervoer. Een andere reden dat men niet tot zonsopgang doorfeest is dat het ongezond gevonden wordt. Een slaapachterstand is immers slecht voor de werkprestaties, die men hier meestal als prioriteit stelt. Als Japanners rond etenstijd beginnen met uitgaan, hebben ze er bovendien om middernacht ook wel genoeg van. Ze vinden het gek dat in Nederland het uitgaansleven pas na middernacht haar hoogtepunt bereikt, en misschien is dat ook wel zo.
> Lees verder
11 november 2012 Blogs
In deze blog zal ik nog wat dieper ingaan op mijn stage in Japan. Nadat ik een afspraak had gemaakt met de professor in Japan om een onderzoek uit te voeren, mocht ik mijn eigen onderzoeksvoorstel schrijven. Op een half A4’tje had ik vervolgens een stukje geschreven over hoe bepaalde cellen in het brein met behulp van exosomen (uitgescheiden blaasjes) de werking van neuronen zouden kunnen beïnvloeden. Ondanks de afwezigheid van details werd mijn plan toch goed ontvangen door mijn Japanse lab.
> Lees verder
22 september 2012 Blogs
In mijn vorige column zette ik een kritische kanttekening bij het populariseren van hersenwetenschap. Er is geen ‘peer review’ in het publieke domein dus auteurs kunnen hun eigen overtuigingen verkopen als wetenschap. De spreekwoordelijke visboer van de hoek kan vervolgens het kaf niet meer van het koren scheiden en praat de auteur simpelweg na over zaken die er vaak echt toe doen (denk aan de vrije wil discussie). Na het verschijnen van de column kreeg ik een aantal wat zure reacties. Er ligt toch zeker ook verantwoordelijkheid bij de toehoorder? De visboer is toch niet achterlijk? Hij kan toch ook gewoon logisch nadenken en feit van opinie scheiden? Dit blijkt echter minder gemakkelijk dan we denken.
> Lees verder
20 september 2012 Blogs
“Hoe zou je de visboer op de hoek uitleggen hoe het brein werkt?” werd mij laatst gevraagd. Interessante vraag. De impliciete vooronderstelling is natuurlijk dat de visboer (als voorbeeld van de geïnteresseerde, maar niet ingewijde leek) waarschijnlijk nogal wat moeite zal hebben met het verteren van complexe informatie over cognitieve stoornissen, veranderingen in functionele en structurele connectiviteit of neuronale disfunctie. Mijn ervaring is echter dat de visboer daar doorgaans helemaal geen moeite mee heeft: na twee zinnen legt hij aan míj uit hoe het zit!
> Lees verder
24 augustus 2012 Blogs
Japanners zijn erg gedisciplineerd. Dat blijkt wel uit de lange werktijden: ze zetten zich in om een goede indruk achter te laten, zelfs als dat ten koste gaat van een sociaal leven. Buiten mijn werkvloer is dit niet anders, iedereen houdt zich erg strikt aan zowel geschreven als ongeschreven regels.
> Lees verder
4 augustus 2012 Blogs
Ik ben ondertussen alweer een paar maanden verder met het opzetten van een onderzoek in een laboratorium in Japan. Dit gaat over het algemeen goed, al heb ik nog wat problemen met het herhalen van de methoden die gepubliceerd zijn voor soortgelijk onderzoek. In het laboratorium heb ik mijn plek nu ook wel gevonden. Bovendien word ik hier gezien als een van de onderzoekers en dat bevalt me wel. Het is nog steeds wel moeilijk om de lange werktijden te combineren met een sociaal leven, maar zelfs daarin vind ik meer en meer een balans. Helaas is er daarbij wel een andere moeilijkheid die zich voordoet, de meeste werkbesprekingen en presentaties zijn namelijk in het Japans. Veel van mijn collega’s spreken wel Engels, maar er zijn onder hen ook een aantal die geen woord Engels spreken of te verlegen zijn om het te proberen. Daarentegen heb ik wel lessen Japans gevolgd in Nederland en krijg ik nu wekelijks privéles, maar ben ik nog niet in staat om de presentaties te volgen. Om een discussie op gang te krijgen is ervoor gekozen om deze in het Japans te houden, zodat de meeste mensen kunnen meepraten. En omdat er wel van mij wordt verwacht erbij aanwezig te zijn, zijn die uren voor mij nutteloos en niet leerzaam.
> Lees verder
22 juli 2012 Blogs
Het is tien uur ’s avonds en ben eindelijk klaar met het inzetten van een experiment. Ik loop naar de algemene computer ruimte om mijn jas te halen om naar huis te gaan. Daar zitten de meesten van mijn collega’s nog achter hun bureau te werken. De volgende dag moet iedereen om half tien aanwezig zijn op de werkbespreking en ik vind het nu dus wel mooi geweest voor vandaag. Het is hier echter heel normaal om langer dan twaalf uur per dag te werken, iets waar ik nog helemaal niet aan gewend ben. Enkele onder hen lunchen en dineren zelfs achter hun bureau, en zijn dus nauwelijks weg te denken van die plek. Ze kennen het fenomeen weekend wel, maar daar wordt niet zo veel gebruik van gemaakt. Wat is de reden dat mijn Japanse collega’s zo lang werken? Hoe efficiënt is het om al maar te werken? In dit eerste deel zal ik uitleggen wat mijn Japanse collega’s er toe heeft gezet om met hun werk te trouwen.
> Lees verder
20 juli 2012 Blogs
Ik ben Bart van Dijk en ik ben tweedejaars student van de Neurosciences master aan de Vrije Universiteit te Amsterdam. Als vooropleidingen heb ik allereerst het Middelbaar Laboratorium Onderwijs en vervolgens het Hoger Laboratorium Onderwijs gevolgd. Door deze “stapelaarsroute” van verschillende praktisch georiënteerde opleidingen heb ik inmiddels al vijfmaal stage gelopen op verschillende Nederlandse laboratoria, variërend van de virologie en elektrofysiologie tot en met neuro-oncologie. Hierdoor heb ik ruime ervaring met het uitvoeren van medisch/biologisch onderzoek. Dit heeft als gevolg dat ik, zeker tijdens mijn laatst genoten stage, weinig vernieuwende technische ervaring heb opgedaan en dat alles me naar mijn gevoel net iets te gemakkelijk af ging. Ik ben daarom toe aan een nieuwe uitdaging waarbij ik zelfs na maanden werk nog in voor mij nieuwe situaties verstrengeld zal kunnen raken.
> Lees verder
15 juli 2012 Blogs
We zijn er aan gewend om nogal achteloos vast te stellen dat zelfs in vergelijking met onze naaste verwanten (chimpansee en bonobo), de mens een erg groot hersenvolume heeft. Ik wil het nu niet hebben over hoe optimaal of rationeel we dat surplus aan volume gebruiken (als je naar een willekeurige discussie tussen politici luistert begrijp je al snel dat enkel volume niet zo veel zegt). Ik wil het alleen hebben over dat enorme verschil met die naaste verwanten. Want wat betekent die term ‘naaste verwant’? Het betekent niets anders dan dat we niet zo heel ver in de tijd terug hoeven te gaan om een gemeenschappelijke voorouder van mens en chimpansee te vinden (ongeveer zes miljoen jaar). Daar kunnen we uit afleiden dat het complete verschil in hersenvolume in die beperkte tijd geëvolueerd moet zijn. We denken inmiddels dat er sprake is geweest van een verdrievoudiging van ons hersenvolume in maar zo’n twee tot drie miljoen jaar. Dat is uitzonderlijk snel in evolutionaire termen. Hoe heeft dat kunnen gebeuren?
> Lees verder
15 juli 2012 Blogs
Geen neteliger thema dan dat van de vrije wil. Is die vrije wil niet een lang gekoesterde maar volstrekt misplaatste illusie? Aan dit thema werden gedurende liefst vier dagen lezingen, debatten en workshops gewijd in de Internationale School voor Wijsbegeerte (ISVW) in Leusden. De ISVW is een filosofisch hotel waar cursisten kunnen overnachten, rondwandelen in het achterliggende bosrijke gebied, en zich ondertussen kunnen laven aan diepgaande bespiegelingen. In dat oord kwam in de eerste week van mei 2012 een keur aan wetenschappers en filosofen aan het woord, zoals Dick Swaab, Bert Keizer, Bas Haring, Herman Pleij. Ook twee medewerkers van Brein in Beeld, Jeroen Geurts en Koos Neuvel, gaven daar inleidingen en workshops. Bij deze een kleine impressie van de vierde en laatste dag in Leusden, een dag die in het teken stond van de confrontatie tussen de filosofen Jan Verplaetse en Marc Slors.
> Lees verder
