Nieuws
15 februari 2013 Blogs
Mijn naam is Kenneth Hulst, en ik ben 6e jaars geneeskunde student. Onlangs ben ik gestart met mijn laatste stage voordat ik mijn opleiding tot basisarts zal afronden. De stage zal 14 weken gaan duren. Deze stage heet ‘wetenschappelijke stage’ en dat betekent dat ik voor het eerst in mijn leven bezig moet gaan houden met het doen van onderzoek. Ik heb het voorrecht deze ervaring op te mogen doen in een groep ervaren onderzoekers, die zich richten op onderzoek naar multiple sclerose, oftewel MS.
> Lees verder
13 februari 2013 Blogs
De neurowetenschap heeft zich de laatste tijd grotendeels ontwikkeld zonder veel filosofisch besef. Dat kan echt niet meer, vindt Jeroen Geurts. De neurowetenschap blijft, wanneer ze zo doorgaat, hardnekkig vervallen in drogredenen en andere denkfouten. Om werkelijk vooruit te komen zal de neurowetenschap de verbintenis met de filosofie moeten opzoeken. De noodzaak van het aanbrengen van zo’n verbinding laat zich illustreren aan de hand van het vraagstuk van de verhouding tussen geest en brein. Zijn die identiek of juist radicaal verschillend? Er bestaan op dat gebied twee radicaal tegenover elkaar staande stromingen: dualisme en materialisme. Beide hebben zo hun ernstige tekortkomingen.
> Lees verder
5 februari 2013 Blogs
Dat hersenen met ons denken te maken hebben is niet altijd vanzelfsprekend geweest. Volgens de oude Grieken bijvoorbeeld vond het denken plaats in het hart en in de longen. In de hersenen zat de onsterfelijke ziel. Pas veel later worden hersenen in verband gebracht met het denken. Die kennis hebben we te danken aan bizarre verhalen over patiënten en hun behandelaars.
> Lees verder
2 februari 2013 Blogs
Migraine is een veelvoorkomende ziekte die zich kenmerkt door pijn aan één kant van het hoofd. Hieraan dankt de ziekte ook haar naam. Het woord migraine is namelijk afgeleid van het oud-Griekse woord hemikrania, wat half (hemi) hoofd (krania) betekent. Naast deze pijnklachten hebben patiënten vaak last van duizeligheid en misselijkheid en zijn ze overgevoelig voor licht- en geluidsprikkels. Een deel van de patiënten krijgt zelfs te maken met hallucinaties die aan de hoofdpijn voorafgaan. Dit zijn meestal trillende patronen in het centrum van het gezichtsveld en worden ook wel aura’s genoemd. Daarnaast komen tintelingen in de hals en het gezicht voor. De ziekteverschijnselen hangen vaak samen met te weinig slaap, honger, stress of het gebruik van alcohol.
> Lees verder
23 januari 2013 Blogs
Het onthouden van een route is belangrijk om goed te kunnen functioneren. Denk bijvoorbeeld aan het vinden van de weg naar je werk. Zonder geheugen voor de route daar naartoe zou je elke dag met kaarten of navigatieapparatuur moeten werken. Er zijn grote verschillen tussen mensen in de vaardigheid van het onthouden van routes. Waar de één na een enkele keer de weg feilloos weet te vinden, heeft een ander misschien wel een maand nodig om een nieuwe route in het geheugen te prenten. Het is moeilijk om per individu te voorspellen welke hersengebieden verantwoordelijk zijn voor het ruimtelijk geheugen. Dat komt omdat er grote variatie bestaat tussen de hersenen van verschillende mensen. Desondanks is er wel onderzoek gedaan naar de verschillen in de hersenen van mensen die heel goed kunnen navigeren en mensen die dat wat minder goed kunnen. Om je hier meer over te kunnen vertellen moeten we ons verdiepen in de wondere wereld van taxichauffeurs in een miljoenenstad: we gaan hiervoor naar Londen.
> Lees verder
16 januari 2013 Blogs
Het gevoel in onze huid is onmisbaar voor een groot deel van onze dagelijkse bezigheden. Probeer je maar eens voor te stellen hoe het zou zijn om zonder tast in het donker je weg te vinden naar de douche. Dat zou niet meevallen. Ook andere simpele handelingen zoals het typen van een email of het eten van een aardappel zou zonder tastzin een moeilijke opgave zijn. Gelukkig stuurt de huid continu tastinformatie naar de hersenen. Hierdoor zijn we in staat om te kunnen voelen zodat we de vorm en structuur van een oppervlakte kunnen bepalen.
> Lees verder
8 januari 2013 Blogs
Tijdens de geboorte zijn bijna alle hersencellen die je als volwassene zult hebben al aanwezig. De ontwikkeling van deze honderd miljard neuronen is dan echter nog lang niet klaar [1]. De belangrijkste verbindingen tussen de zenuwcellen komen tot stand in de eerste kinderjaren en vormen de basis voor de eerste stapjes, de eerste woorden en het besef van hoe de wereld in elkaar steekt.
> Lees verder
1 januari 2013 Blogs
Binnen de etymologie is er discussie over de oorsprong van het woord hersenen, maar de geschiedenis van het woord in de afgelopen duizend jaar is vrij goed gedocumenteerd. In het middelnederlands, dat rond de dertiende eeuw werd gesproken, worden bijvoorbeeld de woorden hirse (1280) en hersene (1240) al teruggevonden [1]. Deze woorden zijn sterk verwant aan de middelduitse harne en hirni, oud-Engelse hernes en oud-Noors hjarasi. Al deze talen zijn beïnvloed door het proto-Germaans dat werd gesproken rond het begin van de jaartelling.
> Lees verder
7 december 2012 Blogs
Onze hersenen hebben zich extra dik ingepakt om de intrede van bacteriën en andere schadelijke invloeden tot een absoluut minimum te beperken. Voor een parasiet is het dan ook zeer moeilijk om de belangrijkste verdedigingslinie van ons brein, de bloed-hersen-barrière, te overbruggen. De noodzaak van zo’n sterke bescherming wordt helaas maar al te duidelijk als we kijken naar de zeldzame gevallen waarin het parasieten toch lukt om binnen te komen: Op dementie lijkende cognitieve problemen als gevolg van Syfilis en de ziekte van Lyme komen beide door bacteriële infecties in de hersenen. Daarnaast kunnen infecties van de hersenvliezen leiden tot levensgevaarlijke zwellingen en ontstekingen van de hersenen.
> Lees verder
17 november 2012 BiB Public, Blogs
Het eerste wat me opvalt bij binnenkomst in het Tropentheater is de imposante marmeren ontvangsthal die me tegemoet straalt. Deze locatie sluit mooi aan bij de rest van het programma in Amsterdam dat rond de eregast van vanavond, de filosoof Daniel Dennett, is georganiseerd. De Amerikaan verbleef een week in Amsterdam, waar hem in het Paleis op de Dam de prestigieuze Preamium Erasmianumprijs werd uitgereikt door Prins Willem Alexander. Tevens verzorgde Dennett een publiekslezing in de Paradiso en hebben wij de eer hem deze avond te verwelkomen voor een debat waarin zijn ideeën centraal zullen staan. Terwijl de marmeren vloer om me heen zich langzaam vult met bezoekers, maakt de sereniteit van de ruimte plaats voor verwachtingsvolle geluiden als de deuren naar de zaal open gaan.
> Lees verder
