Nieuws

Het Alice in Wonderland syndroom

20 december 2020 Actueel, BiB Public

Tussen 2013 en 2020 hebben vrijwilligers van Brein in Beeld columns geschreven voor het magazine EOS Psyche en Brein, met toestemming van P&B zullen we een aantal columns plaatsen op onze website.

Door: Laura Jonkman

‘Drink mij’ stond er met mooie, grote letters op gedrukt. […] ‘Wat een gek gevoel!’, dacht Alice, ‘het lijkt wel of ik als een verrekijker in elkaar schuif!’ […] een klein koekje, waar krenten op zaten, die de woorden ‘Eet mij’ vormden. […] ‘nu ga ik uit elkaar als de grootste verrekijker van de wereld! Dag voeten!’.” 

> Lees verder


De wonderlijke ontwikkeling van het brein

13 december 2020 Actueel, BiB Public

Tussen 2013 en 2020 hebben vrijwilligers van Brein in Beeld columns geschreven voor het magazine EOS Psyche en Brein, met toestemming van P&B zullen we een aantal columns plaatsen op onze website.

Door: Laura Jonkman

Als neurowetenschappelijk onderzoeker ben ik dagelijks bezig met het beter begrijpen van de hersenen. Toch blijf ik mij iedere dag weer verwonderen hoe die 1,5 kilo aan zenuwcellen ons hele bestaan zijn. Ze reguleren onze ademhaling en hartslag, ze laten ons horen, zien en ruiken, ze laten ons verdriet en blijdschap voelen, gebeurtenissen herinneren waar we graag aan terug denken. Dit allemaal door de samenwerking van ‘een paar’ (nou ja, ongeveer 86.000.000.000.000) cellen. Soms sta ik wel eens stil bij hoe ingenieus het brein zich vanaf de geboorte blijft ontwikkelen, én hoe kleine veranderingen grote consequenties kunnen hebben. 

> Lees verder


Het nutteloze met het aangename verenigen

6 december 2020 Actueel, BiB Public

Tussen 2013 en 2020 hebben vrijwilligers van Brein in Beeld columns geschreven voor het magazine EOS Psyche en Brein, met toestemming van P&B zullen we een aantal columns plaatsen op onze website.

Door: Laura Jonkman

 Een paar weken geleden kreeg ik een link toegestuurd, “Cookie clicker – een leuk spelletje” stond erbij. Ik klikte op de link en kreeg een rond chocolate chip koekje te zien. De bedoeling was om op dit koekje te klikken en zo meer koekjes te genereren. Ad infinitum. Als je 100 koekjes verzameld had, kon je een ‘aardige oma’ inhuren om mee te helpen nog meer koekjes te maken. Met 3000 koekjes zelfs een fabriek. Een uur later had ik 37 oma’s, 21 fabrieken en 3 laboratoria om 67 meer koekjes te produceren bij elke klik. Voor deze prestatie kreeg ik een insigne. En ik bleef verder klikken.  

> Lees verder


Mythe of waarheid: rust in je hoofd

22 maart 2020 Actueel, BiB Public

Deze week (16 t/m 22 maart) is Brain Awareness Week. Er vinden deze week echter vanwege COVID-19 geen evenementen plaats. Wij verrassen u daarom graag deze week elke dag met een nieuw artikel over het thema ‘mythes over het brein‘. Vandaag deel 7:  over de hersenen in ruststand.

Door: Hanneke Hulst

Als onderzoeker naar de hersenziekte multiple sclerose (MS), is één ding zeker: tijdens je onderzoek ga je enorm veel gebruik maken van MRI scans. MS patiënten weten (helaas) maar al te goed hoe het is om in een MRI scanner te liggen; heel lang stil liggen, veel herrie en dat alles in een hele kleine ruimte. Men doorstaat deze periode van herrie met het doel om meer inzicht te krijgen in het ziekteproces.

> Lees verder


De hersenen van een zombie – van fictie naar werkelijkheid?

21 maart 2020 Actueel, BiB Public

Deze week (16 t/m 22 maart) is Brain Awareness Week. Er vinden deze week echter vanwege COVID-19 geen evenementen plaats. Wij verrassen u daarom graag deze week elke dag met een nieuw artikel over het thema ‘mythes over het brein‘. Vandaag deel 6:  de hersenen van een zombie – van fictie naar werkelijkheid?

Door: Laura Jonkman

De meeste Hollywood films zijn een romantisering van de werkelijkheid; de Titanic zonk, maar mensen hebben het nog steeds over het vlot van Jack en Rose. Soms komt de werkelijkheid wel heel dichtbij, denk aan Contagion, over een besmettelijke epidemie, die momenteel veel bekeken wordt. Verder van ons bed zijn de zombiefilms, Night of the Living Dead, Dawn of the Dead, maar ook de serie The Walking Dead. In de meeste zombiefilms overlijden mensen om vervolgens weer ‘tot leven te komen’ als zombie. Het observeren van deze zombies is voor een neurowetenschapper een leuke oefening: aan de hand van hoe een zombie zich gedraagt, wat kunnen we zeggen over de veranderingen die hebben plaatsgevonden in de hersenen?

> Lees verder


Het brein van een man is echt anders dan dat van een vrouw; mythe of waarheid?

20 maart 2020 Actueel, BiB Public

Deze week (16 t/m 22 maart) is Brain Awareness Week. Er vinden deze week echter vanwege COVID-19 geen evenementen plaats. Wij verrassen u daarom graag deze week elke dag met een nieuw artikel over het thema ‘mythes over het brein‘. Vandaag deel 5:  het brein van een man is echt anders dan dat van een vrouw; mythe of waarheid?

Door: Irina Scheer

In 1992 publiceerde John Gray het boek ‘Mannen komen van Mars en Vrouwen van Venus’ (1). Anno 2020 horen we nog steeds dergelijke uitspraken over vermeende grote verschillen tussen beide seksen. Vaak worden man-vrouw verschillen uitgelegd als biologische verschillen, omdat onze genetische samenstelling gedeeltelijk anders is. Mannen hebben een X- en een Y-chromosoom, terwijl vrouwen twee X-chromosomen hebben. Dit wordt ook wel als argument gebruikt om verschillen in capaciteiten tussen mannen en vrouwen aan te geven (2). Dat beeld wordt versterkt, omdat er uit een aantal onderzoeken bleek dat vrouwen bijvoorbeeld beter zijn in multitasken, terwijl mannen beter bleken te zijn in navigeren (3-4). Misschien klinkt dit als een interessante uitleg, maar zijn deze verschillen wel te verklaren door geslachtschromosomen? En in hoeverre worden vrouwelijke en mannelijke capaciteiten bepaald door de verschillen die we in de hersenen en de genen vinden? Is er überhaupt een verschil tussen de hersenen van de twee geslachten?

> Lees verder


Personen met een psychische aandoening zijn levensgevaarlijk; bangmakerij of harde werkelijkheid?

19 maart 2020 Actueel, BiB Public

Deze week (16 t/m 22 maart) is Brain Awareness Week. Er vinden deze week echter vanwege COVID-19 geen evenementen plaats. Wij verrassen u daarom graag deze week elke dag met een nieuw artikel over het thema ‘mythes over het brein‘. Vandaag deel 4:  personen met een psychische aandoening zijn levensgevaarlijk;  bangmakerij of harde werkelijkheid?

Door: Wendelien Bergmans

Maniae was een groep geesten uit de Griekse mythologie. Deze groep geesten was volgens de oude Grieken verbonden met waanzin en krankzinnigheid. Wanneer de Maniae achter een persoon aan gingen, dan was deze persoon buiten zinnen. Sinds de oude Grieken hebben we veel geleerd en heeft de wetenschap ons beeld over psychische problemen veranderd. Er wordt al honderden jaren onderzoek gedaan naar psychische problemen en tegenwoordig hebben we een handboek (DSM 5) waarin psychische aandoeningen en de bijbehorende symptomen staan beschreven. Ondanks al die vergaarde kennis zijn er nog menig misvattingen rondom psychische stoornissen.

> Lees verder


Twee hersenhelften of één brein?

18 maart 2020 Actueel, BiB Public

Deze week (16 t/m 22 maart) is Brain Awareness Week. Er vinden deze week echter vanwege COVID-19 geen evenementen plaats. Wij verrassen u daarom graag deze week elke dag met een nieuw artikel over het thema ‘mythes over het brein‘. Vandaag deel 3: twee hersenhelften of één brein?

Door: Laura Jonkman

Soms wordt mij gevraagd “Ben jij een linker of rechter hersenhelft denker?” Een vraag waarop ik als hersenonderzoeker dan zeg dat ik toch echt met beide hersenhelften denk. Echter blijft het idee van een ‘analytische linker hersenhelft’ en een ‘creatieve rechter hersenhelft’ bestaan. Zo zijn er tal van online testjes te vinden die, na het beantwoorden van een paar vragen, aangeven welke hersenhelft dominant is. Waar komt dit idee van gescheiden linker- en rechter hersenfuncties vandaan? En bestaat er wel zoiets als een creatieve rechter hersenhelft?

> Lees verder


Het lezen van gedachten met hersenscans; science fiction of realiteit?

17 maart 2020 Actueel, BiB Public

Deze week (16 t/m 22 maart) is Brain Awareness Week. Er vinden deze week echter vanwege COVID-19 geen evenementen plaats. Wij verrassen u daarom graag deze week elke dag met een nieuw artikel over het thema ‘mythes over het brein‘. Vandaag deel 2: Het lezen van gedachten met hersenscans; science fiction of realiteit?

Door: Channah Osinga

De media staan er vol mee; berichten over de hersenscan als een soort ‘gedachtenlezer’. Neem bijvoorbeeld het artikel: “Ons brein is een open boek dankzij de hersenscan” (NRC, 26 januari 2018) of: “Kan een hersenscan de rechter helpen?” (Het Parool, 18 november 2019). Zijn deze krantenkoppen misleidend of is het daadwerkelijk mogelijk om ons brein ‘binnen te dringen’ en gedachten uit te lezen door middel van een hersenscan?

> Lees verder


Slaap inhalen voor een fit brein; is het een sprookje of kan het echt?

16 maart 2020 Actueel

Deze week (16 t/m 22 maart) is Brain Awareness Week. Er vinden deze week echter vanwege COVID-19 geen evenementen plaats. Wij verrassen u daarom graag deze week elke dag met een nieuw artikel over het thema ‘mythes over het brein‘. Vandaag deel 1: Slaap inhalen voor een fit brein; is het een sprookje of kan het echt?

Door: Maura Fraikin

Ken je dat? Dat je na een slechte nacht denkt dat je de volgende avond wat extra uurtjes moet slapen om je weer fit te voelen? Bijslapen lijkt misschien een goede manier om eerder slaaptekort te compenseren, maar kan dat eigenlijk wel? En is het goed voor je?

> Lees verder