4 mei 2022 Actueel, Nieuwsbrief
Er staat een nieuwe Brein in Beeld nieuwsbrief voor u klaar! Bekijk ‘m hier: BiB Nieuwsbrief April 2022
Wil je op de hoogte blijven en de volgende nieuwsbrief in je mailbox ontvangen? Meld je dan hier aan!
12 april 2022 Actueel, BiB Public
‘Beleef het Brein van Escher’ keert terug! De voorgaande edities in 2019 en 2020 waren volledig uitverkocht en een daverend succes (zie ook het verslag van 2019). Wij zijn daarom heel blij om aan te kunnen kondigen dat wij, in samenwerking met Escher in het Paleis in Den Haag, de derde editie van deze avond zullen organiseren op dinsdag 10 mei 2022.
De intrigerende prenten van M.C. Escher zijn wereldberoemd. Zijn kunstwerken laten het onmogelijke echt lijken: hij maakt oneindige trappen, verandert vogels in vissen, en laat handen elkaar tekenen. Hoe creëerde Escher deze optische illusies? Was er iets bijzonders aan de hand met zijn ogen of met het deel van zijn hersenen dat een rol speelt bij het waarnemen van ruimtelijke structuren? Of had hij een andere manier gevonden om onze hersenen voor de gek houden?
Professor Jan Dirk Blom is bijzonder hoogleraar aan de universiteit van Leiden en neemt ons deze avond mee in de wereld van Escher. Hij is gefascineerd door hallucinaties, illusies, en andere mispercepties, in het bijzonder in het kader van kunst. Tijdens een lezing vertelt hij ons meer over perceptie en optische illusies aan de hand van de kunstwerken van Escher, die je vervolgens zelf in het museum kunt bewonderen. De zalen van het museum worden hiervoor exclusief voor ons opengesteld! We sluiten af met een gezamenlijk moment om je laatste vragen te kunnen stellen.
Bestel snel je tickets hier: www.ticketkantoor.nl/shop/BreinvanEscher
Datum 10 mei 2022
Locatie Escher in het Paleis
Adres Lange Voorhout 74, Den Haag
Programma
Inloop: 19:00 – 19:15
Lezing: 19:15 – 20:00
Museum: 20:00 – 21:00
Afsluiting: 21:00 – 21:15
28 maart 2022 Actueel, BiB Public
In de filmreeks ‘Brein op Beeld’ nemen Kriterion en stichting Brein in Beeld je mee in de wondere wereld van de hersenen, weergegeven in film. In elke editie van het maandelijkse evenement, dat drie keer plaats zal vinden, wordt een film vertoond rond een hersen-gerelateerd thema dat interessant en relevant is voor zowel de wetenschap als voor iedere geïnteresseerde leek. Elke film wordt ingeleid door een neurowetenschapper die kort zal vertellen over diens onderzoek en vragen zal beantwoorden van het publiek.
Kriterion is een filmtheater en café dat sinds de oprichting in 1945 gerund wordt door uitsluitend studenten. De vereniging opereert zonder subsidies en winstoogmerk, en streeft ernaar haar medewerkers in financieel opzicht te steunen tijdens hun studie. Kriterion biedt studenten de mogelijkheid om ervaring op te doen in een breed scala aan functies, variërend van barmedewerker en bestuurslid tot programmeur en vormgever. Daarnaast beoogt de vereniging de bezoeker een breed en verdiepend programma te bieden, zowel in de bioscoop als in het café. Kijk voor meer informatie op www.kriterion.nl.
De eerste editie van Brein op Beeld, genaamd ‘Geestverruimers in de wetenschap’, zal in het teken staan van het wetenschappelijk onderzoek naar psychedelica. Na wijdverspreid enthousiasme over de geestverruimende effecten van psychedelica in de sixties heeft de ‘War on Drugs’ het onderzoek naar psychedelica grotendeels naar de achtergrond gedrukt. Sinds een aantal jaar is er echter sprake van een psychedelische renaissance. Psychedelica zoals psilocybine, LSD, of Ayahuasca leiden in veel mensen tot betekenisvolle en spirituele ervaringen en er lijkt zelfs bewijs te zijn voor een positief effect voor mensen met een psychische stoornis zoals depressies of verslavingen.
Maar hoe werkt zulke psychedelica eigenlijk in je hersenen, en wat kan wetenschappelijk onderzoek naar psychedelica ons überhaupt leren over de kern van een psychedelische ervaring? Dit zijn de vragen die centraal staan in Descending the Mountain (2021), een documentaire van Maartje Nevejan waarin een Zwiterse psychiater samenwerkt met een Zen-meester om een wetenschappelijk onderzoek op te zetten naar de effecten van psychedelica op Boeddhistische Zen-beoefenaars in een klooster op de Zwitserse berg Mount Rigi. De film zal worden ingeleid door Dr. Michiel van Elk, universitair docent en onderzoeker aan de Universiteit Leiden. Dr. Van Elk ontving recentelijk een prestigieuze Vidi-beurs om als een van de eersten binnen Nederland de psychische en neurowetenschappelijke effect van psychedelica op grote schaal te onderzoeken.
Wetenschapper Michiel van Elk komt een introductie geven!
Wat informatie van hem valt hieronder te vinden:
‘Ga op zoek naar extase’, zegt neurowetenschapper en filosoof Michiel van Elk. Door zijn psychedelische Ayahuasca-trips ontdekte hij hoe weinig de neurowetenschap eigenlijk weet over de relatie tussen lichaam en geest.
Ayahuasca wordt door diverse inheemse stammen gezien als een middel dat de ziel tijdelijk bevrijdt van het lichaam, zodat je vrij rond kunt bewegen door ‘andere werkelijkheden’. Op Thinking Planet vertelt Van Elk over extatische ervaringen en waarom deze zo’n mooi bijproduct zijn van ons brein.
Michiel van Elk studeerde filosofie en psychologie, en is docent en onderzoeker aan de Universiteit Leiden. Recentelijk verscheen zijn boek Extase: over de Godhelm en andere religieuze experimenten, waarin hij onderzoek doet naar de aard en betekenis van religieuze en spirituele ervaringen. Hoe en waarom is de mens in staat is om zichzelf te ontstijgen?
15 januari 2022 Actueel, BiB Public, In de media
Op zondag 16 januari verschijnt alweer de laatste aflevering van ‘Over de Kop’, een podcast serie van vijf weken met iedere week een begrijpelijke aflevering over die onbegrijpelijke grijze massa in je hersenpan. In deze aflevering zullen neurowetenschappers (en boegbeelden van Brein in Beeld) Hanneke Hulst en Jeroen Geurts ons bijpraten over de voortgang en successen die zijn behaald in het onderzoek naar de chronische hersenziekte multiple sclerose (MS). Weten we al meer over de oorzaak van MS? Is er al zicht op een medicijn dat MS kan genezen? Ook nemen ze ons mee in de uitdagingen die ze beiden ervaren als onderzoekers: moeten we bijvoorbeeld investeren in preventie of in genezing? Hanneke Hulst, die helaas de ziekte van dichtbij meemaakte, neemt ons mee in haar onderzoek naar cognitieve stoornissenbij MS. Ze pleit voor meer onderzoek naar het remmen van symptomen bij MS. Jeroen Geurts betoogt dat we ons moeten focussen op de oorzaak van MS.
Waar ze het unaniem over eens zijn? Het feit dat wetenschap van beide kanten komt: de wetenschap helpt de patiënt, maar de patiënt helpt ook de wetenschap en moet bij het onderzoeksproces betrokken worden. Het ultieme doel is natuurlijk om MS in de kiem te smoren, maar wat daarbij komt kijken en hoe ver we al zijn? Dit en meer hoort u in de vijfde aflevering van ‘Over de Kop’.
Vanaf zondag 16 januari te beluisteren op:
iTunes: https://apple.co/33BYZJ8
Spotify: https://sptfy.com/7ej4
Nieuwsgierig geworden naar Brein in Beeld?
Neem een kijkje op onze website en meld je hier alvast aan voor de Brein in Beeld nieuwsbrief!
9 januari 2022 Actueel, BiB Public, In de media
Hoe zit dat nou? Je bent biologisch geboren als een vrouw, maar voelt je een man? Deze en meer vragen behandelen we op 9 januari in de volgende aflevering van de podcastreeks ‘Over de Kop’.
Dr. Baudewijntje Kreukels doet al jaren hersenonderzoek naar dit onderwerp om beter te begrijpen of en waar genderidentiteit en genderdysforie terug te zien zijn in de hersenen. Zien we bijvoorbeeld verschillen tussen transgender personen en cisgender personen, en wat is de invloed van hormoonbehandelingen? Waarom willen we dit eigenlijk weten?
In deze aflevering zal dr. Baudewijntje Kreukels ook dieper ingaan op het belang van bewustzijn van de ‘genderhokjes’ in onze samenleving. Wat weten we al, en welke vragen moeten we in de toekomst nog beantwoorden? U hoort het allemaal in de volgende aflevering van ‘Over de Kop’.
Vanaf 9 januari te vinden op Spotify: https://open.spotify.com/show/03X8BkBasUOqzP44UzkOgS?si=f4407e4f36a2481d
26 december 2021 Actueel, BiB Public, In de media
De tweede aflevering van ‘Over de Kop’ met prof. dr. Wilco Peul is vanaf nu te beluisteren op Spotify. Luister je mee?
21 december 2021 Actueel, BiB Public, In de media
Op 26 december verschijnt de tweede aflevering van ‘Over de Kop’, een podcastserie door neurowetenschappers voor iedereen, met iedere week een begrijpelijke aflevering over die onbegrijpelijke grijze massa in je hersenpan. In deze tweede aflevering gaat Pieter Hulst in gesprek met prof. dr. Wilco Peul, hoogleraar en onderzoeker in de neurochirurgie bij het LUMC, HMC en HAGA Den Haag. Wilco Peul geeft ons een uniek kijkje in de wereld van de neurochirurgie en vertelt over de impact die een neurochirurgische ingreep – soms jaren later – nog op een patiënt kan hebben. Het lijkt vanzelfsprekend om mensen met hersenletsel te helpen, maar staan we wel stil bij de gevolgen van zo’n ingreep voor de patiënt? En in hoeverre kunnen deze gevolgen worden voorspeld?
Om deze vragen te kunnen beantwoorden, duiken we dieper in de vraag waar de neurochirurgie zich al vanaf oudsher mee bezighoudt: kunnen we onze identiteit terugvinden in het brein? Is identiteit te herleiden naar een specifiek hersengebied? Of is identiteit complexer dan dat en kunnen we ons karakter niet alleen maar op ons brein terugvertalen? Dit en nog meer hoort u allemaal in de tweede aflevering van ‘Over de Kop’.
Vanaf zondag 26 december te vinden op Spotify: https://open.spotify.com/show/03X8BkBasUOqzP44UzkOgS?si=Kuao4id4RAGpQMVfBtE3NA
Meer informatie over de podcast vind je hier: Over de Kop Podcast
13 december 2021 Actueel, BiB Public, In de media
Deze maand lanceert stichting Brein in Beeld haar podcast ‘Over de Kop’, met vijf weken lang een begrijpelijke aflevering over die onbegrijpelijke grijze massa in je hersenpan. Iedere week verschijnt er een nieuwe aflevering waarin presentator Pieter Hulst hersenonderzoekers interviewt over hun vakgebied en hoe hun inzichten zich vertalen naar onze maatschappij.
Op 19 december trappen we af met een interview met prof. dr. Christiaan Vinkers: meester in rechten, farmaceut, psychiater bij GGZinGeest en onderzoeker naar stress en veerkracht aan het Amsterdam Universitair Medisch Centrum. Christiaan neemt ons mee in de meest recente bevindingen over de invloed van stress op de hersenen tijdens langdurige isolatie. Nu de pandemie langer aanhoudt dan we in eerste instantie hadden verwacht, is dit onderwerp van steeds groter belang. We weten dat de lockdown negatieve gevolgen heeft op het mentale welzijn van veel mensen, maar geldt dit voor iedereen?
Niet alleen sociale isolatie zoals tijdens de huidige corona crisis, maar ook nare gebeurtenissen in het algemeen kunnen leiden tot veel stress. Christiaan Vinkers legt uit hoe de hersenen reageren op zulke stressvolle situaties, en dat dit verschilt van mens tot mens. Maar hoe komt het dat wij onderling zo verschillend reageren op stress? En kunnen we zelf bronnen van stress achterhalen en wegnemen? U hoort het allemaal tijdens de eerste aflevering van ‘Over de Kop’.
Vanaf zondag 19 december te vinden op Spotify: https://open.spotify.com/show/03X8BkBasUOqzP44UzkOgS?si=Kuao4id4RAGpQMVfBtE3NA
Meer informatie op www.breininbeeld.org/
Nieuwsgierig geworden naar Christiaan en zijn onderzoek? Neem een kijkje op https://www.dejongepsychiater.nl/redactie/alumni/816-vinkers-christiaan.
9 december 2021 Actueel, BiB Public, In de media
Tot op heden nog ongehoord: een begrijpelijke podcastserie over onze onbegrijpelijke grijze massa
Vanaf 19 december!
Stichting Brein in Beeld neemt je vanaf 19 december wekelijks mee langs een reeks spraakmakende onderwerpen uit de neurowetenschappen. Vijf weken lang verschijnt er wekelijks een nieuwe aflevering van Over de kop, een podcastserie door neurowetenschappers voor iedereen. Wetenschaps-enthousiasteling en presentator Pieter Hulst behandelt met experts de inhoudelijke en maatschappelijke kant van hun hersenonderzoek. De serie is te volgen op Spotify en via de website van Stichting Brein in Beeld.
Lockdownstress overschat?
In de podcastreeks komen diverse onderwerpen voorbij. Op 19 december trappen we af met een interview met prof. Christiaan Vinkers (stress and resilience) over een zeer actueel onderwerp: het effect van de COVID-pandemie op onze mentale gezondheid. Mensen lijken weerbaar, maar nemen we dit probleem wel serieus genoeg?
Multiple sclerose: oorzaak- of symptoombestrijding?
Professoren Jeroen Geurts (translational neuroscience) en Hanneke Hulst (neuropsychologie van gezondheid en ziekte) nemen de luisteraar mee in de wereld van de ziekte multiple sclerose, waar zij een groot deel van hun wetenschappelijke carrière aan wijden. Wat gebeurt er precies in de hersenen tijdens deze ziekte, en kijken we er wel op de goede manier naar?
Wel of niet opereren bij hersentrauma?
Prof. Wilco Peul (neurochirurgie) vertelt over zijn ervaringen als neurochirurg over de effecten die hij – soms jaren later – nog bij patiënten ziet nadat ze geopereerd zijn na hersenletsel. Het ligt misschien voor de hand om mensen met hersenletsel te opereren, maar staan we wel genoeg stil bij de gevolgen?
Gelijkwaardig, maar niet gelijk
Prof. Iris Sommer (psychiatrie) vertelt over hoe de bacteriën in je darmen invloed hebben op hoe je hersenen functioneren. Ook bespreekt ze wat de verschillen zijn tussen mannen- en vrouwen hersenen en hoe wij hier in de samenleving mee geconfronteerd worden.
Genderdysforie in het brein?
Dit verschil wordt tijdens een andere aflevering nog eens extra onderzocht door dr. Baudewijntje Kreukels (gender en seksuologie). Zij neemt ons mee in het onderzoek naar gender en genderdysforie. Is dat terug te leiden tot biologische processen in de hersenen?
Door hersenonderzoek vanuit diverse perspectieven te belichten, hopen we u mee te nemen in die onbegrijpelijke grijze massa, die wellicht iets minder onbegrijpelijk wordt doordat Pieter de gedreven neurowetenschappers het vuur aan de schenen legt en daarmee neurowetenschap dichterbij brengt.
Volg @overdekoppodcast op instagram voor alle updates over de podcast!
29 oktober 2021 Actueel, Geen categorie
Deze week zetten we onze vrijwilligers Ellen Carbo, Floris Tijhuis en Kim Brieffies in het zonnetje! Lees hun verhaal om te leren hoe zij bij BiB zijn gekomen en wat zij bij ons doen.
De professionele foto’s zijn gemaakt door Antoinette Jonkman en de interviews zijn geschreven door Liana Grobben.