Nieuws
21 maart 2020 Actueel, BiB Public
Deze week (16 t/m 22 maart) is Brain Awareness Week. Er vinden deze week echter vanwege COVID-19 geen evenementen plaats. Wij verrassen u daarom graag deze week elke dag met een nieuw artikel over het thema ‘mythes over het brein‘. Vandaag deel 6: de hersenen van een zombie – van fictie naar werkelijkheid?
Door: Laura Jonkman
De meeste Hollywood films zijn een romantisering van de werkelijkheid; de Titanic zonk, maar mensen hebben het nog steeds over het vlot van Jack en Rose. Soms komt de werkelijkheid wel heel dichtbij, denk aan Contagion, over een besmettelijke epidemie, die momenteel veel bekeken wordt. Verder van ons bed zijn de zombiefilms, Night of the Living Dead, Dawn of the Dead, maar ook de serie The Walking Dead. In de meeste zombiefilms overlijden mensen om vervolgens weer ‘tot leven te komen’ als zombie. Het observeren van deze zombies is voor een neurowetenschapper een leuke oefening: aan de hand van hoe een zombie zich gedraagt, wat kunnen we zeggen over de veranderingen die hebben plaatsgevonden in de hersenen?
> Lees verder
20 maart 2020 Actueel, BiB Public
Deze week (16 t/m 22 maart) is Brain Awareness Week. Er vinden deze week echter vanwege COVID-19 geen evenementen plaats. Wij verrassen u daarom graag deze week elke dag met een nieuw artikel over het thema ‘mythes over het brein‘. Vandaag deel 5: het brein van een man is echt anders dan dat van een vrouw; mythe of waarheid?
Door: Irina Scheer
In 1992 publiceerde John Gray het boek ‘Mannen komen van Mars en Vrouwen van Venus’ (1). Anno 2020 horen we nog steeds dergelijke uitspraken over vermeende grote verschillen tussen beide seksen. Vaak worden man-vrouw verschillen uitgelegd als biologische verschillen, omdat onze genetische samenstelling gedeeltelijk anders is. Mannen hebben een X- en een Y-chromosoom, terwijl vrouwen twee X-chromosomen hebben. Dit wordt ook wel als argument gebruikt om verschillen in capaciteiten tussen mannen en vrouwen aan te geven (2). Dat beeld wordt versterkt, omdat er uit een aantal onderzoeken bleek dat vrouwen bijvoorbeeld beter zijn in multitasken, terwijl mannen beter bleken te zijn in navigeren (3-4). Misschien klinkt dit als een interessante uitleg, maar zijn deze verschillen wel te verklaren door geslachtschromosomen? En in hoeverre worden vrouwelijke en mannelijke capaciteiten bepaald door de verschillen die we in de hersenen en de genen vinden? Is er überhaupt een verschil tussen de hersenen van de twee geslachten?
> Lees verder
19 maart 2020 Actueel, BiB Public
Deze week (16 t/m 22 maart) is Brain Awareness Week. Er vinden deze week echter vanwege COVID-19 geen evenementen plaats. Wij verrassen u daarom graag deze week elke dag met een nieuw artikel over het thema ‘mythes over het brein‘. Vandaag deel 4: personen met een psychische aandoening zijn levensgevaarlijk; bangmakerij of harde werkelijkheid?
Door: Wendelien Bergmans
Maniae was een groep geesten uit de Griekse mythologie. Deze groep geesten was volgens de oude Grieken verbonden met waanzin en krankzinnigheid. Wanneer de Maniae achter een persoon aan gingen, dan was deze persoon buiten zinnen. Sinds de oude Grieken hebben we veel geleerd en heeft de wetenschap ons beeld over psychische problemen veranderd. Er wordt al honderden jaren onderzoek gedaan naar psychische problemen en tegenwoordig hebben we een handboek (DSM 5) waarin psychische aandoeningen en de bijbehorende symptomen staan beschreven. Ondanks al die vergaarde kennis zijn er nog menig misvattingen rondom psychische stoornissen.
> Lees verder
18 maart 2020 Actueel, BiB Public
Deze week (16 t/m 22 maart) is Brain Awareness Week. Er vinden deze week echter vanwege COVID-19 geen evenementen plaats. Wij verrassen u daarom graag deze week elke dag met een nieuw artikel over het thema ‘mythes over het brein‘. Vandaag deel 3: twee hersenhelften of één brein?
Door: Laura Jonkman
Soms wordt mij gevraagd “Ben jij een linker of rechter hersenhelft denker?” Een vraag waarop ik als hersenonderzoeker dan zeg dat ik toch echt met beide hersenhelften denk. Echter blijft het idee van een ‘analytische linker hersenhelft’ en een ‘creatieve rechter hersenhelft’ bestaan. Zo zijn er tal van online testjes te vinden die, na het beantwoorden van een paar vragen, aangeven welke hersenhelft dominant is. Waar komt dit idee van gescheiden linker- en rechter hersenfuncties vandaan? En bestaat er wel zoiets als een creatieve rechter hersenhelft?
> Lees verder
17 maart 2020 Actueel, BiB Public
Deze week (16 t/m 22 maart) is Brain Awareness Week. Er vinden deze week echter vanwege COVID-19 geen evenementen plaats. Wij verrassen u daarom graag deze week elke dag met een nieuw artikel over het thema ‘mythes over het brein‘. Vandaag deel 2: Het lezen van gedachten met hersenscans; science fiction of realiteit?
Door: Channah Osinga
De media staan er vol mee; berichten over de hersenscan als een soort ‘gedachtenlezer’. Neem bijvoorbeeld het artikel: “Ons brein is een open boek dankzij de hersenscan” (NRC, 26 januari 2018) of: “Kan een hersenscan de rechter helpen?” (Het Parool, 18 november 2019). Zijn deze krantenkoppen misleidend of is het daadwerkelijk mogelijk om ons brein ‘binnen te dringen’ en gedachten uit te lezen door middel van een hersenscan?
> Lees verder
15 maart 2020 Actueel, BiB Public
Beste Brein in Beeld geïnteresseerde,
Even een berichtje van onze kant: BiB volgt de RIVM regels aangaande COVID-19. Dat betekent voor nu dat alle evenementen worden afgezegd. Het “So you think you can science” evenement in Corpus dat vandaag op het programma stond is geannuleerd en ook de eerstkomende schoolbezoeken worden geannuleerd.
We zullen proberen later in het jaar deze bezoeken te plannen, ondanks dat we nog niet zeker weten hoe het er dan uit gaat zien.
Ook onze HOVO cursus is in elk geval tot 31 maart stop gezet. Er wordt gekeken naar alternatieve manieren om het onderwijs te regelen (ook buiten HOVO).
Vanaf maandag start de Brain Awareness Week. Hiervoor hebben we 7 columns over hersenmythen op de rol staan, vanaf morgen komt er elke dag één online!
Verder hopen we dat jullie allemaal gezond blijven.
Vriendelijke groet,
Het BiB team.
> Lees verder
8 maart 2020 Actueel, BiB Public
De veelzijdige redactie van Brein in Beeld informeert haar lezers graag met artikelen en blogs over de eveneens veelzijdige wereld van de neurowetenschappen.
Hieronder leest u het artikel van Wendelien Bergmans over vrouwen in de neurowetenschap.
Vandaag is het internationale vrouwendag. Een goed moment om vrouwen binnen het hersenonderzoek in het zonnetje te zetten. Hoewel het aantal mannen nog de overhand heeft in de neurowetenschappen, zeker in de hogere rangen, zijn er veel vrouwen die hun stempel op de neurowetenschap hebben gedrukt. Sommigen droegen bij aan de basis van het hersenonderzoek en anderen hebben bijzondere bijdragen geleverd in de laatste decennia. Voor internationale vrouwendag willen we een aantal van deze vrouwen uitlichten.
> Lees verder
2 februari 2020 Actueel, BiB Public
De veelzijdige redactie van Brein in Beeld informeert haar lezers graag met artikelen en blogs over de eveneens veelzijdige wereld van de neurowetenschappen.
Hieronder leest u het artikel van Irina Scheer over het raadselachtige Capgras-syndroom.
Sinds de winter zijn intrede heeft gedaan, houden de winterse kou, wind en regen ons van de straat. De wispelturige winters waaien mee onze huizen binnen als we natgeregend thuiskomen, terwijl het vrolijke voorjaar nog in winterslaap is. In de winter is de psyche van de mens vaak van melancholische aard. Als de eerste kou als een sneeuwdeken om ons heen slaat en we in het donker lopen, denken we soms na over erge dingen die ons kunnen overkomen. We willen dan het liefst zo snel mogelijk naar huis. Het gebrek aan licht maakt ruimte om binnen, ‘gezellig’, bij het gloeien van de lampen en het flikkeren van de kaarsen televisie te kijken. Toch kiezen we dan vaak voor (griezelige) films of series over clowns, heksen, levende doden en familieleden die vervangen worden door bedriegers.
> Lees verder
23 januari 2020 BiB Public
Wegens daverend succes organiseren wij in samenwerking met Escher in het Paleis voor de tweede keer ‘Het Brein van Escher’! Woensdag 8 mei 2019 (zie hier voor het verslag) werd de avond voor het eerst georganiseerd, en deze avond was bijna direct uitverkocht! Voor hen die afgelopen keer geen kaartje konden bemachtigen, en voor alle andere geïnteresseerden organiseren we nu dezelfde avond een tweede keer.
M.C. Escher was de Nederlandse graficus die water omhoog laat stromen, vogels in vissen verandert en handen elkaar laat tekenen. Hoe kwam Escher erbij om optische illusies te creëren en in zijn kunst te verwerken? Was er iets bijzonders aan de hand met zijn ogen of met het deel van zijn hersenen dat een rol speelt bij het waarnemen van ruimtelijke structuren? Of had hij een andere manier gevonden om onze hersenen voor de gek houden?
Prof. Jan Dirk Blom is bijzonder hoogleraar aan de universiteit van Leiden en de spreker deze avond. Hij is gefascineerd door hallucinaties, illusies en andere mispercepties. Tijdens de lezing worden beelden van Escher besproken, die men vervolgens zelf in het museum kan bewonderen. De zalen van het museum wordt hiervoor voor ons speciaal geopend! Tenslotte sluiten we af met een gezamenlijk moment om vragen te kunnen stellen.
Wij hopen jullie allemaal te zien op 19 februari in Den Haag!
Adres museum
Escher in het Paleis
Lange Voorhout 74, Den Haag
Programma
Inloop: 19:00 – 19:15
Lezing: 19:15 – 20:00
Museum: 20:00 – 21:00
Afsluiting: 21:00 – 21:25
Kaartverkoop via deze link
> Lees verder
29 oktober 2019 BiB Public
Welk effect heeft bepaald voedsel op onze hersenen?
Op 24 november kun je tijdens het eten kennis opdoen over de bovenstaande vraag. In samenwerking met Stichting Brein in Beeld en PhD studenten van Universiteit Utrecht organiseren we een diner met wetenschappelijke toelichting. Tijdens deze avonden gaan sprekers, prof. dr. Jaap Seidell (gedrags- en gezondheidswetenschapper) en dr. Amanda Kiliaan (expert voedingsleer), tussen de gangen door dieper in op het effect van voeding op het functioneren van de hersenen. Vanuit zowel de wetenschap als de maatschappij wordt voeding vaak in verband gebracht met een scala aan psychiatrische of neurologische aandoeningen of juist aan verbeterde hersenfunctie, maar het is dikwijls moeilijk in te schatten wat er nu echt van klopt.
Op 17 november vertelt Amanda Kiliaan tijdens het diner meer over directe effect dat ingrediënten van je maaltijd hebben op de gezondheid van je hersenen. Ze richt zich onder andere op langetermijneffecten en hoe een ouder wordend brein kan lijden of juist baat kan hebben bij sommige soorten voeding.
Op 24 november vertelt Jaap Siedell meer over hoe culturele en maatschappelijke gewoontes onze hersenfunctie, en daarmee ons gedrag, beïnvloeden. Zo legt hij bijvoorbeeld uit waarom de meeste mensen graag pepers of kruiden gebruiken in hun eten, terwijl dat vooralsnog geen evolutionair voordeel lijkt te bieden. Daarnaast behandelen beide sprekers een aantal voedingsmythes om verduidelijking te geven over wat voeding wél of juist niet kan doen voor je brein.
Deuren open: 18.45
Het diner begint om: 19.00
Tickets: €37,50 (inclusief viergangendiner)
Tickets 17 oktober
Tickets 24 oktober
Een vegetarisch diner is mogelijk mits er ruim van tevoren gemaild wordt naar: cafe@deschoolamsterdam.nl
> Lees verder
